شهید شقاقی و تئوري محوريت مسأله فلسطين در امت اسلامی

دكتر محمد عماره، انديشمند مصري كه با ظرافت و موشكافي خاصي به بنيان اوليه ويژگي اساسي كه در روح تفكر شهيد شقاقي نكته‌اي بسيار برجسته و منحصر به فرد تلقي مي‌شود، مي‌پردازد معتقد است كه اين شهيد بزرگوار، نفس موضوع محوريت فلسطين در ميان تمام امور مسلمانان را بر گرفته از سوره اسراء در قرآن كريم دانسته و از همين ديدگاه است كه تفكر دكتر شقاقي فلسطين را محور مبارزه، سمبل رويارويي و دروازه پيروزي مي‌داند. او درباره اين تئوري نوين جهاد مقاومت اسلامي و جايگاه آن به نكاتي اشاره مي‌كند كه از نظرتان مي‌گذرد.
شهداي فلسطين در ميان همه شهدا از جايگاه ممتازي برخوردارند، البته نمي‌خواهيم در پيشگاه خدا كسي را تأييد كنيم. علت اين امتياز اين است كه مسأله فلسطين در عرصه كشمكش امت اسلامي با دشمنانش نه فقط در عصر حاضر بلكه در طي تاريخ طولاني‌اش از محوريت برخوردار بوده و هست. وقتي خداوند در قرآن كريم از مسجدالاقصي و معجزه معراج سخن مي‌گويد، (سبحان الذي اسري بعبده ليلا من المسجد الحرام الي المسجد الاقصي الذي باركنا حوله)، قداست و بركت را نه فقط براي مسجدالاقصي و قدس شريف، بلكه براي كل فلسطين قرار داده است. در طول تاريخ امت اسلامي، قدس و فلسطين سمبل مبارزه و كليد پيروزي بوده است و در عصر حاضر، تجزيه امت و قطعه قطعه شدن وطن يكپارچه اسلامي، يك اقدام استعماري براي اشغال قدس مي‌باشد.
از هنگام پيمان «سايكس پيكو» كه بر اساس آن جهان عرب دچار انشعاب و تقسيم شده و مورد توجه استعمار انگليس قرار گرفت، اين كشور براي نشان دادن اهميت كار در همان روستايي كه سايكس در آن دفن شده بود، (توابع استان يوركشاير) مجسمه او را در حالي كه يك مسلمان به پايش افتاده و بالاي سر او لوحي است كه بر آن نوشته شد «خوشحال باش اي قدس» نصب كرد. بدين ترتيب نتايج معاهده سايكس پيكو عبارت بود از توهين به مسلمانان و تحقق مطامع استعمار در قدس. وقتي «لنبي» ژنرال انگليسي در سال 1917 وارد قدس شد و آن جمله معروفش را بر زبان راند كه: «امروز جنگ‌هاي صليبي پايان يافت»، مجله انگليسي «پاچ» با چاپ كاريكاتور ريچارد شيردل كه حريف صلاح‌الدين ايوبي در جنگ‌هاي صليبي بود از قول او نوشت: «امروز آرزو برآورده شد». انگليس با اشغال قدس در سال 1917 آرزوي ريچارد شيردل را عينيت بخشيد. در اين راستا ژنرال انگليسي «گلوب باشا» كه تا سال 1956 فرمانده ارتش اردن بود، در مقدمه يكي از كتاب‌هايش مي‌گويد: «تاريخ بحران خاورميانه به قرن هفتم ميلادي باز مي‌گردد» يعني به زمان ظهور اسلام».

بنابراين قدس و فلسطين در طول تاريخ علي‌رغم اين تهديدات، كشمكش‌ها و خطرات دائمي، محور مبارزه و سمبل رويارويي و دروازه پيروزي بوده و هست، در اين باره شاعر معاصر زمان صلاح‌الدين ايوبي درباره آزادي قدس چه نيكو گفته است: «بيت‌المقدس خانه‌اي است كه اگر آن را بگشايي و آزاد كني در واقع خداوند چنين كرده است و اگر بسته باشد، دروازه‌ي شرق بسته خواهد بود. فلسطين شهيد امت است از اين رو شهيداني كه در راه آزادي آن جان مي‌بازند، از جايگاه ممتازي برخوردارند». و شهيد ما مرحوم دكتر فتحي شقاقي از شهداي برجسته و عالي مقام اين سرزمين عزيز در قلب هر مسلمان و عرب و ميهن‌پرست جاي دارد. او به جهادي كه در اسلام از اوج و شكوه خاص برخوردار است و به ايده اسلامي ترسيم كننده استراتژي جهاد اسلامي براي آزادي تماميت فلسطين ايمان داشت. او صاحب تئوري محوريت مسأله فلسطين در ميان تمامي مسائل امت بود و به آن به عنوان سمبل، محور و كليد ساير مسائل مي‌نگريست. شهادت او جايگاه برجسته‌اي در ميان شهدا به او داد، جايگاهي كه برخاسته از انديشه و آرماني بود كه در راه آن به شهادت رسيد.
آرماني كه جاويد است و انديشه‌اي كه استراتژيك است و باب شهادت در راه اين دو براي كساني كه مورد لطف خداوند واقع شوند، باز است تا به زنده‌هايي بپيوندند كه هميشه نزد پروردگارشان روزي مي‌خورند: «احياء عند ربهم يرزقون»
منبع: ماهنامه شاهد یاران، شماره 26